Maandag was ik op een lingeriebeurs in Parijs. Er liepen vrouwen in jarretels tussen mannen in pak. Er waren stands met kanten behaatjes en ragfijne slips die hun glans verloren aan het hardboard. Er waren verkoopsters op damesleeftijd aan plastic tafels met koekjes. En Karl Marx was er. In mijn hoofd, waar hij bij elke string herhaalde wat hij anderhalve eeuw geleden al zei: de vooruitgang van een maatschappij meet je af aan de sociale positie van vrouwen. Als dat zo is Karl, antwoordde ik, dan denk je nu vast hetzelfde als ik. De vooruitgang van de maatschappij lees je af aan heur lingerie.
In de ‘conferentiezaal’ voorspelde een trendbureau wat vrouwen in 2019 willen kopen. Het ging over vrouwelijke archetypen. Daar zijn er vier van. De belangrijkste is de naturelle vrouw. Die is zelfbewuster dan ooit – net als alle archetypen overigens. Ze wil geen strings meer, want die zijn bedacht vanuit mannelijk perspectief. En geen padded bra’s, die borstvergrotende beha’s die beschermen tegen zichtbare tepels. Ze wil triangelbeha’s die haar borsten precies zo laten zijn zoals ze zijn – inclusief tepels en klein formaat. Ze wil puur en authentiek zijn. Veel merken spelen daar al mooi op in, toonden diverse slides, door in hun campagnes gebruik te maken van allerhande modellen – niet meer de buitenaardse schoonheden waar geen enkel archetype zich in herkent, maar echte vrouwen, inclusief oudere vrouwen als Charlotte Rampling en Susan Sarandon.
Ja natuurlijk, lachte Karl op mijn schouder, oudere vrouwen vormen een goudmijn: ze hebben geld én een existentiële angst om niet meer mee te tellen. Maar niemand sloeg acht op hem. De vrouwen om mij heen maakten druk aantekeningen. Ze noteerden: exclusief is passé, inclusief is het nieuwe toverwoord. Vrouwen willen ergens bij horen. Er is een nieuw soort feminisme en dat is gebaseerd op girl power. Op saamhorigheid. Kijk maar naar de women’s march, zei de trendvoorspelster. Miljoenen vrouwen gingen de straat op afgelopen weekend. Iedere vrouw was erbij, ze namen hun dochters mee en droegen roze pussy hats. De vrouwen van nu zijn strijdbaar, het seksisme zat, maar ze zijn ook vrolijk. Vrouwen willen meer plezier. Betere seks. Het nieuwe feminisme is sensueel. De vrouwen om mij heen noteerden.
Ik weet niet tot welk archetype vrouw ik behoor. Vermoedelijk tot geen van de vier. Ik was in elk geval niet bij de vrouwenmars. Ik ben het seksisme ook zat, maar ik heb weinig zin om een roze pussy hat op te zetten en vrouwen sisters te noemen. Los daarvan geloof ik niet zo in vrouwenmarsen (ik schreef er hier al eens over). Honderd jaar geleden gingen ook massa’s vrouwen de straat op, in Rusland. Ze ontketenden een revolutie, en dwongen het recht op abortus en vrije seks af. Dat weet ook niemand meer, wel? Natuurlijk niet. Want Stalin kwam en veegde de verworvenheden grotendeels van tafel, Poetin doet de rest. De geschiedenis zal zich herhalen, voorspelde Marx. De eerste keer als tragedie, de tweede keer als farce.
Bovendien moest ik met mijn dochter naar voetbal. Voor het eerst. Ze zat op ballet, maar ze wil nu leren voetballen. Ze wil ook graag een piemel. We hebben afgesproken dat ze eerst borsten krijgt, die wil ze ook. Als het zover is, neem ik haar mee naar Parijs. En dan koop ik haar een eerste beha van Le Petit Trou, mijn nieuwe lievelingsmerk sinds maandag. De polkadots, de poedertinten, de franjes, de petit trou in de achterkant van de slipjes die een glimp geeft van de billen – dit hele merk zingt olala met een joli tongval. De ontwerpster komt uit Polen, dat land waar afgelopen herfst ook duizenden vrouwen de straat op gingen om te protesteren tegen een strengere abortuswet. Ik wil lingerie ontwerpen die vrouwen vrijheid geeft om te zijn wie ze zijn, vertelde ze me.
Karl glimlachte. Sociale vooruitgang, zei hij, is alleen mogelijk als vrouwen in staat zijn om zichzelf allereerst als individu te zien, als een mens met waarde op zich. Niet als een mens in de categorie vrouw. Laat staan als een archetype.
Maartje Laterveer 